Δραματικές ώρες για τους πρόσφυγες στην Κω

Δραματική είναι η κατάσταση στο εσωτερικό του ανοιχτού σταδίου Αναξαγόρας στην Κω, όπου, μετά την εκδίωξή τους από τη δημοτική αρχή από πάρκα και πλατείες, περίπου 2.000 με 2.500 χιλιάδες πρόσφυγες έχουν στοιβαχτεί στο χώρο του γηπέδου, περιμένοντας να έρθει η σειρά τους για να ταυτοποιηθούν. Βίντεο του διεθνούς τηλεοπτικού σταθμού Russia Today από το χώρο του σταδίου δείχνει πρόσφυγες να λιποθυμούν από τη ζέστη, τις αποπνικτικές συνθήκες και την έλλειψη τροφής. Σήμερα το απόγευμα, τα μέλη της πρωτοβουλίας Αλληλεγγύη Κως ανέλαβαν να ετοιμάσουν και να διανείμουν τοστ (προμηθεύτηκαν τα υλικά από κονδύλι της περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου) για να ξεγελάσουν την πείνα όσων μένουν στο γήπεδο.


Πληροφορίες από τους αλληλέγγυους αναφέρουν πως, όταν ο δήμαρχος Γιώργος Κυρίτσης ετοιμαζόταν να μπει στο γήπεδο, η αστυνομία του άνοιξε χώρο ρίχνοντας δακρυγόνα στους πρόσφυγες που απλά συνωστίζονταν στην είσοδο, χωρίς να υπάρχει ένταση. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, στο χώρο του σταδίου κατάφερε να μπει μικρή ομάδα ντόπιων Χρυσαυγιτών, καλυμμένων πίσω από τα ΜΑΤ, οι οποίοι εκμεταλλεύονταν κάθε ευκαιρία για να ρίξουν κλωτσιές και να προπηλακίσουν τους πρόσφυγες. Το ερώτημα είναι γιατί η αστυνομία επέτρεψε την είσοδο των Χρυσαυγιτών και την παρουσία τους στο χώρο, αν όχι για να πυροδοτηθεί το σκηνικό έντασης που έχει δημιουργηθεί τις τελευταίες ημέρες στο νησί με τις εμπρηστικές δηλώσεις του δημάρχου, την αντιμετώπιση των εγκλωβισμένων προσφύγων σαν «καταληψιών» και την εκδίωξή τους από τους δημόσιους χώρους. 
Υπενθυμίζεται πως τα πνεύματα άναψαν από προχθές, όταν ξεκίνησε μία προσπάθεια «ανακατάληψης» του νησιού, όπως χαρακτηρίστηκε από τις τοπικές αρχές, με στόχο τη συγκέντρωση των μεταναστών στο γήπεδο του νησιού. Ωστόσο, 1.500 άνθρωποι στριμωγμένοι δεν χωρούν σε ένα γήπεδο, με πλέον σημαντικό ζήτημα αυτό της σίτισής τους. 
Αξίζει να σημειωθεί ότι από το απόγευμα της Τετάρτης η κατάσταση δείχνει πως αρχίζει και εκτονώνεται, ενώ τα γυναικόπαιδα έχουν μεταφερθεί σε παρακείμενο κλειστό γυμναστήριο. 
Την ίδια στιγμή, η κυβέρνηση έχει δρομολογήσει τη ναύλωση του πλοίου «Ελευθέριος Βενιζέλος», προκειμένου να εγκατασταθούν σε αυτό οι πρόσφυγες.

«Να σταματήσει η μικροκομματική εκμετάλλευση» 

Έπειτα από σύσκεψη του υπουργού Επικρατείας για το Συντονισμό του Κυβερνητικού Έργου Αλέκου Φλαμπουράρη, της αναπληρώτριας υπουργού Μεταναστευτικής Πολιτικής Αναστασίας Χριστοδουλοπούλου, καθώς και εκπροσώπων εμπλεκόμενων αρχών και φορέων της κυβέρνησης, ο υπουργός Επικρατείας δήλωσε ότι «θα πρέπει επιτέλους να σταματήσει η μικροκομματική εκμετάλλευση του τραγικού προβλήματος που δημιουργείται από τη συνεχιζόμενη ροή προσφύγων στη χώρα μας και ιδιαίτερα  στα νησιά μας. Όλοι αυτοί, κόμματα, οργανώσεις, μέσα μαζικής ενημέρωσης πρέπει να μας πουν τι προτείνουν. Να βουλιάξουμε και να πνίξουμε γυναίκες και παιδιά; Να τους απωθούμε και να πνίγονται από άλλους; Αυτό να το βγάλουν από το μυαλό τους! Η κυβέρνηση μας προσπαθεί με βάση τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου να λύσει το πρόβλημα».
Ο κ. Φλαμπουράρης συμπλήρωσε ότι στα νησιά μας δημιουργούνται χώροι φιλοξενίας και κυρίως ενισχύονται οι υπηρεσίες πρώτης υποδοχής και ταυτοποίησης, ενώ αναφερόμενος ειδικά στην Κω -όπου δεν έχει διατεθεί χώρος πρώτης υποδοχής και προσωρινής παραμονής- υποστήριξε ότι «αποφασίσαμε να μεταφερθεί άμεσα ένα πλοίο τουλάχιστον 2.000-2.500 θέσεων το οποίο θα σταθμεύσει στο Λιμάνι. Στο πλοίο θα καλύπτονται οι βασικές ανάγκες διαμονής, θα γίνεται η ταυτοποίηση και έτσι θα αποφορτιστεί σε μεγάλο βαθμό η δύσκολη κατάσταση που επικρατεί στο νησί».
Σημειώνεται ότι το υπουργείο προχώρησε σε ναύλωση του πλοίου «Ελευθέριος Βενιζέλος» της εταιρείας ΑΝΕΚ, προκειμένου να εγκατασταθούν σε αυτό οι πρόσφυγες.
Επίσης, με πρωτοβουλία του Αρχηγείου του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής, από τις αρχές Αυγούστου και σε καθημερινή πλέον βάση, ενημερώνεται αναλυτικά ο Κλάδος Αλλοδαπών και Προστασίας Συνόρων του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας για τον αριθμό διαθεσιμότητας θέσεων – εισιτηρίων στα πλοία, όπως αυτά δηλώνονται στις εμπλεκόμενες Λιμενικές Αρχές του Ανατολικού Αιγαίου από τα κατά τόπους ναυτικά πρακτορεία. Επίσης, με τη συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων συναρμοδίων Υπηρεσιών και Φορέων, επιδιώκεται η σταδιακή αποσυμφόρηση των νήσων από το μεγάλο αριθμό μεταναστών-προσφύγων που εισέρχονται στην ελληνική επικράτεια.

«Χωρίς λογική...»

Από την πλευρά του, ο Βαγγέλης Ορφανουδάκης, συντονιστής των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, που βρίσκεται μαζί με τους πρόσφυγες στο γήπεδο, καταγγέλλει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι αυτό που γίνεται στην Κω εδώ και δύο ημέρες, δεν βασίζεται σε καμία λογική.
«Οι άνθρωποι στοιβαγμένοι και κλειδωμένοι στο γήπεδο ποδοσφαίρου κάτω από τον καυτό ήλιο. Που και που η πόρτα ανοίγει και κάποιοι προωθούνται στους βοηθητικούς χώρους του σταδίου για να μπουν στην τεράστια ουρά για τα πολυπόθητα χαρτιά. Άλλοι, κρεμασμένοι στα κάγκελα του σταδίου, προσπαθούν να πηδήξουν μέσα. Μονάδες των ΜΑΤ χτυπούν τους ανθρώπους και τους σπρώχνουν με τις ασπίδες τους. Σε μια άλλη άκρη, ομάδα αλληλέγγυων δίνει νερό, γάλα και τρόφιμα στους ανθρώπους εντός του σταδίου», λέει αρχικά ο κ. Ορφανουδάκης και συμπληρώνει:  
«Αυτό που έχει στηθεί εδώ και δυο μέρες δεν βασίζεται σε καμία λογική, δεν έχει καμία ανθρωπιστική διάσταση και πρόνοια, αλλά σε όρους αστυνόμευσης πάνω σε ανθρώπους που δεν έχουν ούτε τα βασικά. Δεν υφίσταται κανένας σκιασμένος χώρος στο ανοιχτό στάδιο, για τα 1.200 άτομα οι τουαλέτες είναι δυο, υπάρχει ένα σημείο νερού και μια μάνικα, μέχρι χτες οι άνθρωποι τρέφονταν με ό,τι μπορούσαν να αγοράσουν οι ίδιοι ή τους έφερναν αλληλέγγυοι. Τα λιποθυμικά επεισόδια είναι απανωτά, όπως και οι κρίσεις πανικού, όσο για τα θέματα υγείας που προκύπτουν, ευθύνονται οι απαράδεκτες συνθήκες διαβίωσης».
Η διαδικασία καταγραφής διαρκεί από 10 ως 20 μέρες, οι αρχές λένε πως προσπαθούν να την επισπεύσουν και να ολοκληρώνεται ο έλεγχος μέσα σε μια εβδομάδα, λέει ο κ. Ορφανουδάκης.
Η κατάσταση που επικρατεί στην Κω τις τελευταίες δύο εβδομάδες έχει πάρει ανησυχητικές διαστάσεις, καθώς περισσότεροι από 7.000 πρόσφυγες και μετανάστες, (διπλάσιος αριθμός σε σχέση με τον Ιούνιο), έφτασαν στο νησί κατά τη διάρκεια του Ιουλίου, αναφέρουν οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα (ΓΧΣ) σε ανακοίνωσή τους. Εξαιτίας της απουσίας εγκαταστάσεων υποδοχής, οι περισσότεροι έχουν στήσει σκηνές σε πάρκα και πλατείες στην πόλη της Κω, ή κοιμούνται γύρω από το αστυνομικό τμήμα. Από τον Απρίλιο δεν παρέχεται φαγητό σε αυτούς τους ανθρώπους, δεν υπάρχει κάποια οργανωμένη υποδομή υποδοχής, και παρά τη διαθεσιμότητα χώρων, η μόνη λύση που έχει βρεθεί μέχρι τώρα είναι να μεταφέρονται από το ένα μέρος στο άλλο.
«Η τοπική κοινωνία έχει δείξει συγκινητικά δείγματα αλληλεγγύης, παρέχοντας τρόφιμα, ρούχα, νερό κ.λπ. στους πρόσφυγες» σημειώνει ο κ. Ορφανουδάκης.
Κατά τη διάρκεια των δύο τελευταίων ημερών, η αστυνομία έχει διεξάγει επιχειρήσεις για να εκδιώξει τους ανθρώπους από τους δημόσιους χώρους, κατευθύνοντάς τους στο δημοτικό γήπεδο Ανταγόρας, στο οποίο υπάρχουν ελάχιστες τουαλέτες, ελάχιστο νερό και δεν γίνεται καμία παροχή τροφίμων. Η πρωτοβουλία αυτή των τοπικών αρχών διεξήχθη χωρίς καμία προσπάθεια δημιουργίας μιας οποιαδήποτε υποδομής για την υποδοχή των προσφύγων στον χώρο του γηπέδου, καταγγέλλουν οι ΓΧΣ. Παράλληλα, οι ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα έχουν γίνει μάρτυρες περιστατικών κακομεταχείρισης μεταναστών και προσφύγων σε δημόσιους χώρους, όπως για παράδειγμα της απαγόρευσής τους από προσωπικό ιδιωτικής ασφάλειας να χρησιμοποιούν τα παγκάκια σε πάρκα στο κέντρο της πόλης.
Χθες το πρωί, συνεχίζουν οι ΓΧΣ, περίπου 2.000 άτομα βρίσκονταν στο γήπεδο, μεταξύ των οποίων και πολλές οικογένειες με μωρά και μικρά παιδιά, κάνοντας ουρές κάτω από τον δυνατό ήλιο, περιμένοντας να δώσουν το όνομά τους στην αστυνομία, με την ελπίδα να πάρουν τα χαρτιά τους. Η κατάσταση γρήγορα ξέφυγε από τον έλεγχο και η αστυνομία, κατέφυγε στη χρήση πυροσβεστήρων. Από χθες το απόγευμα, περίπου 1.000 άτομα βρίσκονται κλεισμένα μέσα στο στάδιο, χωρίς να τους επιτρέπεται η έξοδος από το στάδιο. 
«Ιδιαίτερα ανήσυχοι είναι οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα με τις τελευταίες εξελίξεις στην Κω», αναφέρει ο Μπρίς ντε λε Βιν, διευθυντής Προγραμμάτων του Βελγικού Τμήματος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα. «Η κρατική αδράνεια των προηγούμενων μηνών, σήμερα έχει εξελιχθεί σε κακοποίηση από τις αρχές, καθώς η αστυνομία έχει επιδοθεί σε χρήση βίας κατά αυτών των ευάλωτων ανθρώπων. Η μεγάλη πλειοψηφία των ανθρώπων που φτάνει εδώ είναι πρόσφυγες που ξέφυγαν από τον πόλεμο στη Συρία και το Αφγανιστάν. Οι αρχές της Κω έχουν ξεκάθαρα δηλώσει ότι δεν έχουν καμία πρόθεση να βελτιώσουν τις συνθήκες διαβίωσης καθώς πιστεύουν πως αυτό θα αποτελέσει ”παράγοντα έλξης”. Αλλά η αλήθεια είναι ότι αυτοί οι άνθρωποι που αφήνουν τον τόπο τους για να γλιτώσουν από τον πόλεμο θα συνεχίσουν να έρχονται ακόμα και αν οι αρχές προσπαθούν να τους αποτρέψουν».
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα παρέχουν ιατρική βοήθεια στους πρόσφυγες που διαμένουν στο ξενοδοχείο «Κάπταιν Ηλίας», ένα εγκαταλελειμμένο, ερειπωμένο κτίριο χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα, όπου εκατοντάδες πρόσφυγες αναζητούν καταφύγιο, κατά μέσο όρο για 10 με 15 μέρες ώσπου να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες καταγραφής τους από την ελληνική αστυνομία και να λάβουν το έγγραφο που θα τους επιτρέψει να φύγουν από το νησί -οι περισσότεροι χωρίς να είναι επαρκώς ενημερωμένοι για τη διαδικασία. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα προσφέρουν επίσης ιατρική φροντίδα και μοιράζουν είδη πρώτης ανάγκης στους πρόσφυγες που διαμένουν στα πάρκα και στους δημόσιους χώρους του νησιού. Από χτες μεταφέρθηκαν και στο δημοτικό γήπεδο.